Xenolinguistics – Psychedelics, Language, and the Evolution of Consciousness, door Diana Reed Slattery, met een voorwoord van Allyson Grey. Evolver Editions, 2015
Psychedelisch onderzoek roept altijd op een bepaalde manier wat David Chalmers het “moeilijke probleem van bewustzijn” noemt op. Op welke manier vloeit ervaring voort uit fysieke activiteit in het brein en, om dit probleem op psychedelica toe te passen, op welke manier verandert een wijziging in de chemie van het brein deze ervaring? Het meeste gepubliceerde psychedelische onderzoek richt zich niet direct op deze vraag. Maar Diana Reed Slattery combineert zowel haar eigen persoonlijke ervaringen als die van een aantal anderen met wetenschappelijke inzichten uit de taalkunde, biologie en psychologie. Het resultaat is eerder een rijkelijk geïllustreerd filosofisch werk dan een wetenschappelijke poging tot bewijsvoering en uitleg. Haar werk opent nieuwe deuren voor verdere wetenschappelijke en filosofische vraagstukken.
Het boek focust op xenolinguïstiek, wat wordt gedefinieerd als het onderzoek naar vreemde (d.w.z. rare) talen. Slattery beperkt het onderwerp verder tot talen die voorheen nog niet bestonden en die zijn “ontvangen” tijdens psychedelische ervaringen. Ook al is dit zelfs binnen de psychedelische gemeenschap een randverschijnsel, het begrijpen ervan zou licht kunnen werpen op andere aspecten van de psychedelische ervaring en op bewustzijn in het algemeen. Slattery heeft twee doelen. Aan de ene kant wil ze laten zien hoe psychedelische praktijken, het gebruik van psychedelica binnen een bepaald ritueel kader (seculier, spiritueel of religieus) erg “krachtige middelen om kennis over bewustzijn te verkrijgen” kunnen zijn. Aan de andere kant onderzoekt ze de resultaten van haar eigen psychedelische praktijk en die van anderen aan de hand van theorieën over de evolutie van bewustzijn vanuit een verscheidenheid aan disciplines, met een voortdurende focus op talen die tijdens de psychedelische ervaring zijn aangeleerd.
Het boek is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel gaat over de praktijken die gepaard gaan met xenolinguïstiek. De discussies over rituelen en de filosofische passages over wat als “zelf” en “ander” zou kunnen worden gezien vallen onder de meest interessante in het boek, omdat ze vragen stellen over de manier waarop psychedelische ervaringen worden geïnterpreteerd; is datgene waarmee men communiceert het Zelf, het onderbewuste, het Andere of zelfs totaal uitheems? Slattery stelt dat het gebruik van psychedelica draait om het stellen van een duidelijke intentie, het onder controle houden van set en setting en de focus die men meeneemt in de ervaring. Haar handelen is simpel in die zin dat er geen uitgedacht ritueel of geloofssysteem is dat de ervaring begeleidt. Het idee is om in je eentje het psychedelicum in te nemen (Slattery gebruikt voornamelijk paddo’s, 2C-B, MDMA en cannabis) om vervolgens de ervaring te beleven en haar zo volledig mogelijk te rapporteren. Ze heeft vrij vroeg tijdens haar praktijk een “download” van een taal die ze Glide noemt ontvangen en heeft in de jaren daarna de details hier
van steeds verder verkend. Glide is een puur visuele taal die een lust is voor het oog en alle richtingen uit kronkelt. Het bestaat uit tekens die ieder uit drie ronde lijnen bestaan. Het combineren van deze tekens resulteert in een ‘Maze’, waar ze in elkaar vloeien. Betekenis is multidimensionaal en weergalmt door het veld van betekenis dat gecreëerd wordt. Het resultaat is niet-lineair en onbegrensd, en lijkt daarmee erg op de psychedelische ervaring. Het is interessant om op te merken dat de focus op genezing die we terugvinden in veel psychedelisch onderzoek hier grotendeels ontbreekt, zodat er meer kan worden gekeken naar het verkrijgen van kennis en naar creativiteit. Dit perspectief is erg welkom in een gebied dat zich is gaan focussen op een enkele of slechts een paar aspecten van de psychedelische ervaring, zoals de therapeutische toepassingen en de neurobiologische effecten van psychedelica.
Het tweede deel van het boek is theoretischer, omdat Slattery de xenolinguïstiek binnen enkele wetenschappelijke theorieën plaatst. Deze evaluatie is verre van compleet en theorieën die de mogelijkheid tot xenolinguistiek niet steunen worden niet genoemd. Het enkele feit dat mensen soms vreemde talen ontvangen of ontwikkelen onder invloed van psychedelica zorgt ervoor dat iedere theorie die deze mogelijkheid uitsluit wordt gediskwalificeerd. In die zin was een meer dialectische benadering misschien voordeliger geweest. Maar zoals het er voor staat, is het een verzameling van fascinerende wetenschappelijke theorieën die allemaal op een of andere wijze binnen het veld van de xenolinguïstiek passen. Slattery verwijst naar veel sleutelfiguren binnen het psychedelisch onderzoek; de uitgebreide, 16 pagina’s tellende bibliografie is het bewijs van deze prestatie en biedt een rijke bron aan informatie voor diegenen die zich verder in de stof willen verdiepen. De theoretische ideeën zijn verweven met aantekeningen uit haar persoonlijke verslagen die ter ondersteuning of illustratie dienen van de hypotheses over hoe perceptie, de realiteit, taal en bewustzijn onderling zijn verstrengeld.
Het derde deel richt zich op de taal: natuurlijke en onnatuurlijke, geconstrueerde en levende taal. Slattery geeft voorbeelden van een aantal xenolinguïsten over hoe betekenis tot taal wordt tijdens een psychedelische ervaring. De rol van de taal binnen de maatschappij wordt ook uitgewerkt. Vreemde talen dienen vele doelen volgens Slattery: ze helpen ons om nieuwe ideeën en nieuwe emoties te uiten; ze maken het mogelijk om deze naar anderen over te brengen of ze privé te houden terwijl ze toch worden uitgedrukt; ze kunnen ons de realiteit op een andere manier laten ervaren, en laten daarmee zien hoe het creatief gebruik van taal de manier waarop we de wereld zien kan veranderen. Slattery verwijst naar het idee van Richard Doyle dat de psychedelische ervaring een ecodelische ervaring is, die ons de mogelijkheid geeft om onszelf als deel van de natuur te zien en te zien hoe dingen met elkaar verbonden zijn.
Xenolinguistics is een boek voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de wisselwerking tussen psychedelica, taal en bewustzijn. Het totaalplaatje laat zien dat psychedelica licht kunnen werpen op de manier waarop taal en bewustzijn op elkaar inwerken en co-evolueren, door ons te voorzien van nieuwe talen die ons bewustzijn kunnen uitrekken tot verder dan we gewend zijn. Terwijl de wetenschappelijke theorieën in het boek interessant zijn en de ideeën van auteur ondersteunen, zullen diegenen die op zoek naar zijn pure wetenschap waarschijnlijk teleurgesteld zijn. De kracht van het boek ligt in zijn verkenning van nieuwe ideeën en hun synthese in een overkoepelend wereldbeeld dat de lezer uitnodigt om mee te denken. De rol die taal speelt in onze permanente zoektocht naar betekenis en verbondenheid heeft verder onderzoek nodig. Dit boek is een inspirerende en geïnspireerde poging om dit nieuwe gebied toegankelijk te maken.
Koop dit boek via bookdepository.com en ondersteun daarmee Stichting OPEN
