Altered States: Buddhism and Psychedelic Spirituality in America. Douglas Osto. Columbia University Press, 2016. ISBN 978-0231177306
Hoewel veel liefhebbers van psychedelica zeggen zich aangetrokken te voelen tot het Boeddhistisch gedachtengoed, is de overlap en het onderlinge verband tussen deze groep mensen en het formele Boeddhisme niet uitgebreid onderzocht. Dit boek doet een poging dat gat te dichten en is het eerste dat statistische onderzoeken combineert met een analyse van de verschillende manieren waarop mensen denken over de samenhang tussen deze twee. Het is, na William Richards’ Sacred Knowledge, de tweede monografie in een reeks over psychedelica die Colombia University Press publiceert.
Het boek maakt gebruik van informatie uit eerdere, minder formele onderzoeken van Tricycle Magazine, dat een speciale editie over Boeddhisme en psychedelica publiceerde, en van Zig Zag Zen, een door Allan Badiner geredigeerde op psychedelica en/of Boeddhisme geïnspireerde kunst- en essaycollectie, waarvan in 2015 een nieuwe geüpdatete editie verscheen. Het combineert data en standpunten die uit deze publicaties naar voren komen met informatie die de auteur heeft verzameld aan de hand van interviews en een enquête.
Het boek begint met het minst boeiende hoofdstuk, waarin dieper wordt ingegaan op de statistieken van de eerder genoemde onderzoeken. Het beeld ontstaat dat er een overlap is tussen mensen die psychedelica hebben gebruikt of nog steeds gebruiken, en mensen die zich op meer of minder formele wijze met Boeddhisme bezighouden. De auteur concludeert dat er binnen deze overlappende groep een spanningsveld bestaat tussen twee tegenstelde standpunten: zij die geloven dat de twee niet samengaan, ook al zijn zij dankzij psychedelica tot het Boeddhisme gekomen, en zij die geloven dat de twee complementair kunnen zijn.
In de volgende twee hoofdstukken gaat Osto verder in op de geschiedenis van deze twee stromingen in de Verenigde Staten vanaf ongeveer het midden van de twintigste eeuw. Beide stromingen hebben gelijkaardige paden gevolgd, waarbij een snelle, wijdverspreide aanhang werd gevolgd door een periode van schandalen, die eindigde in het herontdekken van hun basisprincipes. Voor degenen die bekend zijn met de geschiedenis van psychedelica (en/of het Boeddhisme) bieden deze hoofdstukken weinig nieuwe informatie, behalve dat het interessant is te zien dat er vanaf het begin raakvlakken zijn geweest. Sleutelfiguren van de ene stroming hadden vaak tevens een invloedrijke rol in de andere stroming.
Hierna volgen drie hoofdstukken die de rol bespreken van psychedelica voor Boeddhisten die deze gebruikt hebben. Osto zet de metafoor van een deur in om te beschrijven hoe sommige Boeddhisten ervaren dat psychedelica de deur naar hun religieuze pad hebben geopend. Dit wordt bijna universeel onderkend door de onderzochte groep. In een later stadium zijn er sommigen die ‘de deur achter zich dichttrekken’ en psychedelica laten voor wat ze zijn nadat zij zich serieus aan het Boeddhisme hebben gewijd, terwijl anderen ‘de deur open houden’ en het gebruik van psychedelica voortzetten naast hun beoefening van het Boeddhisme. Osto citeert uitgebreid uit de interviews die hij bij vele Boeddhisten heeft afgenomen en onderbouwt hiermee het eerder geuite standpunt dat er talloze tegengestelde meningen zijn. De geïnterviewden zijn het er desondanks over het algemeen over eens dat psychedelica een sleutelrol op hun pad hebben gespeeld en beoordelen deze zelden als inherent negatief.
Het laatste hoofdstuk gaat dieper in op het debat dat binnen het Boeddhisme leeft over veranderde bewustzijnstoestanden. De auteur wijst erop dat er zelfs in Boeddhistische teksten meerdere visies op dit onderwerp bestaan. Dit is het interessantste hoofdstuk van het boek, omdat het verder uitweidt over filosofische kwesties over waar ervaringen uit bestaan, wat veranderde bewustzijnstoestanden zijn (tip: zij zijn ook door meditatie op te wekken) en hoe een van de belangrijkste bepalingen binnen het Boeddhisme, namelijk onthouding van bedwelmende middelen (de vertaling uit het Pali is imperfect, waardoor de discussie nog complexer wordt), geïnterpreteerd dient te worden.
In het postscriptum, waarin Osto verslag doet van zijn eigen ervaringen met psychedelica en meditatie, worden de conclusies van het boek bekrachtigd. Door het delen van zijn persoonlijke ervaring laat hij zien hoe de besproken vraagstukken in het dagelijkse leven tot uiting komen. Het postscriptum geeft het boek een menselijk gezicht, dat zowel Boeddhisme als psychedelica goed gezind is.
Dit boek is vooral interessant voor mensen met een persoonlijke of academische interesse in Boeddhisme, aangezien het zich voornamelijk richt op de manier waarop Boeddhisten denken over psychedelica en deze wel of niet gebruiken voor hun spirituele groei. Het meer reflectieve gedeelte in de tweede helft van het boek is interessant voor eenieder die het spanningsveld tussen traditionele religie en veranderde bewustzijnstoestanden, door psychedelica of op andere wijze opgewekt, wil verkennen.
Koop dit boek via bookdepository.com en steun Stichting OPEN